De Actie Kerkbalans is weer van start en loopt van zaterdag 18 januari tot en met zaterdag 1 februari 2020. Afgelopen zaterdag hebben mgr. Gerard de Korte en plebaan Vincent Blom de klokken van de kathedraal geluid als startteken van Actie Kerkbalans. Deze actie wordt van harte aanbevolen om als parochianen bij te dragen aan de gezonde financiële huishouding van de parochie.
In het kader van de Actie Kerkbalans heeft mgr. De Korte een bijdrage geschreven voor het boek ‘Daarom blijf ik bij de Kerk’ wat door Adveniat is uitgegeven:
DAAROM BLIJF IK BIJ DE KERK
Bij veel tijdgenoten hebben de christelijke kerken, heel bijzonder ook mijn eigen Kerk, een slecht imago. Verschillende oorzaken zijn te noemen. Ik denk aan het afschuwelijke nieuws over het seksueel misbruik in parochies, kostscholen en internaten in het nabije verleden. Kinderen waren helaas niet veilig in kerkelijke instellingen. Priesters en religieuzen hebben zo een antigetuigenis gegeven. Mensen niet bij Christus gebracht maar hen van Hem vervreemd. Dat vormt een reden tot diepe schaamte.
geweld
Steeds weer wordt de wereld geconfronteerd met religieus geweld. In de meeste gevallen uitgeoefend door radicale moslims. Maar in de beleving van niet weinig seculiere mensen staan alle religies in de beklaagdenbank. Tijdgenoten verbinden godsdiensten met onvrijheid, intolerantie en geweld. Overigens valt daar het nodige op af te dingen. Want iedere mens is tot geweld in staat. En in de 20ste eeuw hebben twee seculiere ideologieën, het nationaal -socialisme en het communisme, miljoenen mensen op een fabrieksmatige wijze vermoord. Maar ondanks dat gegeven verbinden veel mensen alle religies met geweld.
macht
In mijn eigen bisdom ontmoet ik ook, veelal oudere, mensen die de Kerk verbinden met macht. Tot recente tijden was de Rooms- Katholieke Kerk in het zuiden ook een machtig instituut. En hebben mensen de Kerk niet zelden ervaren als een verdrukkende macht. Autoritaire pastoors hebben helaas in de tijd van het Rijke Roomsche Leven een negatief beeld van de Kerk gevoed.
bezieling
Ondanks de genoemde feiten en ervaringen blijf ik bij de Kerk. Het oordeel over het verleden is vaak eenzijdig en onbarmhartig. In ieder geval moet het beeld van de Kerk worden verbreed. Want naast donker valt er ook licht te melden. En in mijn ogen zelfs heel veel licht.
Allereerst kunnen de duizenden parochies en kerkelijke gemeenten in ons land mensen helpen om even tot een heilzame stilstand te komen. Even een pas op de plaats maken kan uitermate heilzaam zijn voor lichaam en geest. De kerken bieden momenten van gebed en bezinning. In de Sint Jan van ’s-Hertogenbosch komen dagelijks mensen voor het vieren van de Eucharistie maar nog meer om even een kaarsje op te steken bij Maria. En iedere kaars is verbonden met een gebed. Zo vinden duizenden mensen troost en bemoediging en kunnen zij weer verder met hun leven. Onze kerkgebouwen vormen zo plaatsen van bezieling.
schoonheid
Kerken vormen ook een bron van cultuur. Ik denk aan de schoonheid van tal van kerkgebouwen. Schoonheid geldt, naast waarheid en goedheid, als een weg naar God. Diezelfde schoonheid kan ook worden beleefd bij het beluisteren van het gregoriaans of de kerkmuziek van Bach. Religieuze muziek maar ook schilderijen en gedichten die mensen helpen om tot verstilling en tot een ontmoeting met God te komen. De krimp van de twee grote volkskerken in ons land, de PKN en de Rooms- Katholieke Kerk, leidt helaas tot een overschot aan kerken. De kerkbesturen zullen daarom met andere relevante partijen moeten zoeken naar een optimaal behoud van ons religieus erfgoed in de meest brede zin van het woord.
bron van wijsheid
De kerken vormen zeker ook een bron van wijsheid. De verhalen uit de Heilige Schrift vormen voor ons een spiegel. Ik verwijs graag naar de visie van Yvonne Zonderop. Mevrouw Zonderop heeft, zoals zovelen, in het de roerige zestiger jaren van de vorige eeuw Kerk en geloof losgelaten. Maar in een recente studie vraagt zij zich af of met het badwater ook het kind niet is weggegooid. Zij is niet opnieuw tot geloof gekomen maar noemt zich wel heel bewust een cultuurchristen. Onze waarden, normen en deugden; ons denken over goed en kwaad zijn wezenlijk door de Bijbel in het algemeen en de christelijke traditie in het bijzonder bepaald. Noties als naastenliefde en gerechtigheid maar ook vergeving en verzoening zijn vanuit het evangelie onze cultuur binnengedragen.
dienstbaarheid
De christelijke kerken zijn niet alleen bezig met vieren, catechese en geloofscommunicatie maar ook met onderling dienstbetoon. Iedere drie jaar publiceren de kerken van ons land een Armoederapportage. Zij geven aan hoeveel geld de kerken per jaar beschikbaar stellen voor mensen in nood. Maar ook hoeveel tijd wordt besteed aan diaconale projecten. Ondanks het kleiner worden van de kerken, gaat het nog steeds om veel geld en tijd. Alleen al 1,3 miljoen diaconale contacturen werden geteld. Deze “diaconie van de ontmoeting” is ontzettend belangrijk voor de sociale cohesie in het algemeen en concrete kwetsbare mensen in het bijzonder. Wij mogen intens dankbaar zijn voor de inzet van onze diaconieën en caritasinstellingen.
God is de eerste en de laatste
Ik heb in het bovenstaande meerdere redenen genoemd waarom ik de Kerk een warm toedraag en bij de Kerk blijf. Maar de belangrijkste reden is misschien wel het gegeven dat ik via de Kerk weet van een God die mij het leven geeft en onvoorwaardelijk bemint. God is de alfa en de omega. Hij staat aan het begin en Hij zal alles ook voltooien. Paulus spreekt ontroerende woorden als hij schrijft dat niets ons kan scheiden van de liefde van Christus. Gelukkig is de mens die dat mag ervaren en geloven. De Bijbelse God, de Vader van Jezus Christus, is een trouwe God. Hij houdt ons vast hier en nu en tot over de grens van dit aardse leven heen.
En toch
De kritiekpunten van veel tijdgenoten kan ik in grote mate herkennen. Kerkmensen kunnen Christus en het evangelie helaas verduisteren. Het grondpersoneel kan zwaar tegenvallen maar God is goed en liefdevol. Daarom blijf ik bij de Kerk als bron van bezieling en schoonheid. Als gemeenschap vol wijsheid en dienstbetoon. Maar vooral ook als de plek waar God mij in Christus wil ontmoeten. Hij inspireert mij met zijn Geest en stimuleert mij, in verbondenheid met vele anderen, hoopvol de weg van het evangelie te bewandelen.
Mgr. dr. Gerard de Korte
Bisschop van ’s-Hertogenbosch
foto’s: Wim Koopman
Bisschop De Korte heeft meegewerkt aan het boek ‘Daarom blijf ik bij de kerk’. In dit boek geven 14 auteurs een inzicht in hun motivatie waarom ze bij de kerk blijven. Wellicht iets dat u kan helpen een antwoord te formuleren. Achter in het boek kunt u die kwijt en kunt u uw verhaal om ja te zeggen tegen de kerk verder vertellen. Te bestellen bij Adveniat. https://www.adveniat.nl/webwinkel/536/daarom_blijf_ik_bij_de_kerk